Fylgjulos getur átt sér stað þó fylgjan sé staðsett á eðlilegan hátt og á eðlilegum stað (1). Fylgjulos lýsir sér þannig að fylgjan losnar frá legveggnum og fer að blæða í kjölfarið. Einkenni fylgjuloss eru blæðingar og verkir hjá móður og uppgötvast fylgjulos gjarnan í kjölfar blæðinga frá legi en einnig getur blæðingin verið staðbundin inni í leginu.
Fylgjulosi er skipt í fjögur stig eftir alvarleika:
-
frá því að vera mjög lítið og greinast ekki fyrr en við skoðun fylgju eftir fæðingu
-
í lítilsháttar rifu sem orsakar blæðingar og hefur áhrif á móður en engin áhrif á lífsmörk barns
-
í miðlungs rifu frá legvegg þar sem hægt er að greina streitu hjá fóstri, legið er spennt og verkir fylgja alvarlegasta stigið er svo
-
algert fylgjulos þar sem án skjótra læknisinngripa mun móðir missa blóð og barnið lendir í lífshættu (1).
Fylgjulos getur verið lífshættulegt ástand fyrir móður og barn vegna blæðinga og þegar fylgjan losnar frá legveggnum stöðvast blóð- og súrefnisflæði til barnsins. Ef algert fylgjulos á sér stað verður barnið því að fæðast sem fyrst (2) og er oft gripið til þess að sækja barnið með bráðakeisaraskurði (1). Ef blóð- og súrefnisflæði til barnsins stöðvast í kjölfar fylgjuloss getur það haft alvarlegar afleiðingar fyrir barnið (2).
Ástæða fylgjuloss er ekki að fullu viss en eftirfarandi vísbendingar teljast áhættuþættir: Konan er fjölbyrja, naflastrengurinn er stuttur, langvarandi háþrýstingur hefur hrjáð móður eða hún hefur haft hann á meðgöngu. Einnig er vitað að fylgjulos getur verið afleiðing af slysi eða áfalli sem kona verður fyrir, til dæmis bílslysi eða falli. Einnig auka reykingar og vímuefnaneysla hættuna á fylgjulosi (1).
Heimildir:
Pillitteri, A. (2003). Maternal & Child Health Nursing: Care of the Childbearing & Childrearing Family (4. útgáfa). Philadelphia: Lippincott Williams og Wilkins.
- Pompa, K. M. og Zaichkin, J. (2002). The NICU baby. Í J. Zaichkin (Ritstj.), Newborn Intensive Care: What Every Parent Needs to Know (2. útgáfa, bls 117-139). California: NICU INK Book Publishers.