Blóðhagur – tímabundið blóðleysi

Rauð blóðkorn sjá um að flytja súrefni um blóðið. Tímabundið blóðleysi (e. anemia of prematurity) á sér stað þegar fjöldi rauðra blóðkorna fellur niður fyrir eðlileg mörk (1). Flestallir fyrirburar verða blóðlausir fyrstu vikurnar eftir fæðingu. Hjá flestum er vandamálið tímabundið og lagast þegar þeir stækka. Fyrirburar geta orðið mjög veikburða af blóðleysi, verða þreyttari, þyngjast hægar, eiga í meiri vandræðum og eru líklegri til að gera hlé á öndun. Ef börnin sýna þessi einkenni í kjölfar tímabundins blóðleysis þarfnast þau blóðgjafar til að fjölga rauðum blóðkornum (2). Nær alltaf þarf að gefa minnstu og veikustu fyrirburunum blóð (1).

Meðan barnið er í móðurkviði fær það súrefni í gegnum fylgju móður. Þegar það fæðist og byrjar að anda þarf það ekki jafn mikið af súrefni í blóðið og hægist þá á framleiðslu rauðra blóðkorna. Þegar of lítið verður eftir af þeim verður vart við blóðleysi. Einnig getur það átt sér stað vegna þess hve oft þarf að taka blóðprufu úr barninu (1). Til að mæla blóðhag er mælt magn blóðrauða (hemóglóbíns) í blóðinu. Járn hefur áhrif á blóðrauða og því er nauðsynlegt að gefa fyrirburum járn til að halda blóðhag í jafnvægi. Járninntöku kannast margar konur við frá mæðraverndinni á meðgöngutímanum (2).

Heimildir:

Aher, S., Malwatkar, K. og Kadam, S. (2008). Neonatal anemia. Seminars in Fetal & Neonatal Medicine, 13, 239-247.

  1. Madden, S. L. (2000). The Preemie Parents´ Companion: A Essential Guide to Caring for Your Premature Baby in the Hospital, at Home and Though the First Years. Boston: The Harvard Common Press.